Geschiedenis SHWJ
Hoewel het relatief kort geleden is en nu nauwelijks meer voor te stellen, was het voor de generaties voor jou, zo’n 40 jaar geleden, niet eenvoudig en soms zelfs onmogelijk om als alleenstaande jongere in aanmerking te komen voor een woning.

Je kwam in de jaren 70 van de vorige eeuw alleen in aanmerking voor woonruimte als je getrouwd was. Het overheids-beleid in het toekennen van een woning de sociale huurbouw gold uitsluitend voor gezinnen.

Maatschappelijke veranderingen zorgde voor een wijzigende behoefte patroon omtrent het wonen. Voor jongeren was er in Leiden nauwelijks zelfstandige huisvesting voorhanden.

De SHWJ heeft zich bij de oprichting tot doel gesteld om een bijdrage te leveren aan het oplossen dit  huisvestingsvraagstuk.

In het begin van de jaren ’70 waren er geen regels om voor  initiatieven als de SHWJ overheidssteun te verkrijgen. Daarom nam de gemeenteraad van Leiden een principiële beslissing om dit initiatief te ondersteunen door middel van het afgeven van gemeentelijke garanties bij aankoop van panden voor jongerenhuisvesting.

Met behulp van deze gemeentelijke garanties werden een aantal historische panden aangekocht die vervolgens geschikt gemaakt werden voor bewoning door jongeren. Hiermee werd op lokaal niveau een eerste mogelijkheid gecreëerd om huisvesting voor jongeren te kunnen realiseren.

Zonder enige vorm van subsidie bleken de huren echter hoger uit te vallen dan gewenst was. Voor jongeren met lage inkomens waren de huren dan ook vaak niet op te brengen. En hoewel er bij de rijksoverheid begrip bestond over de door de SHWJ naar voren gebrachte problematiek, bleef subsidie uit. Om woonruimte te kunnen bieden aan jongeren met een laag inkomen zou een vorm van subsidie niet mogen ontbreken.

Daarom heeft de SHWJ een aantal jaar later, in 1973, het aankoopbeleid doelbewust omgebogen in de richting van nieuwbouw omdat het zo mogelijk bleek – met medewerking van de rijksoverheid – bij nieuwbouw gebruik te maken van de zogenaamde ‘beschikking geldelijke steun particuliere woningen’.

Door van deze beschikking gebruik te maken kon de SHWJ een flink aantal sociale woningen realiseren in nieuwe woningbouwcomplexen.

Voor alleenstaanden en tweepersoons huishoudens werd de aanspraak op passende huisvesting voor het eerst officieel erkend medio 1975, toen de nota ‘Huisvesting alleenstaanden en tweepersoons huishoudens’ van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening verscheen. Aansluitend hierop, namelijk op 1 juni 1975, verlaagde de gemeente Leiden de leeftijd, waarop men zich als woningzoekende kon laten inschrijven, van 24 jaar naar 18 jaar.

Eind 1976 werd de eerste paal geslagen door staatssecretaris Ds. Marcel van Dam voor het complex ‘Kweeklust’, Vierlinghlaan, een voor die tijd revolutionair project op het gebied van jongerenhuisvesting. Sprekend over de woningbouw voor alleenstaande jongeren constateerde de toenmalige staatssecretaris, dat wat er voor de jongeren in Leiden was gedaan toch wel heel uniek was in Nederland, waarbij hij met name de Stichting Huisvesting Werkende jongeren de lof toezwaaide voor het baanbrekende werk, dat de Stichting verrichtte.

Nu, 43 jaar later, beschikt de SHWJ over zo’n 700 wooneenheden in het starterssegment, die aan jongeren tussen 18 en 35 jaar worden verhuurd. Alle wooneenheden zijn voorzien van centrale verwarming. De eenheden zijn over het algemeen bescheiden qua oppervlak; het uitvoeringsniveau is doelmatig. Alle zelfstandige eenheden van de SHWJ vallen onder de huurtoeslaggrens.

Diverse panden in het bezit van de SHWJ vallen tevens onder de categorie rijksmonumenten.

Door een effectieve aanpak en een eigen toewijzingsbeleid kent de SHWJ geen leegstand.

De SHWJ was een voorloper op het gebied van de jongeren huisvesting en heeft landelijk veel navolging gekregen.

In de afgelopen 43 jaar hebben al heel wat woningzoekenden hun allereerste stappen op de Leidse woningmarkt gezet via de SHWJ. De meeste huurders van de SHWJ verruilen hun eerste zelfstandige woning binnen een paar jaar voor een woning van de woningbouwvereniging of voor een eigen huis.

Toekomst

De SHWJ levert nog steeds een belangrijke bijdrage aan betaalbare woonruimte voor jongeren in Leiden. Het aantal inschrijvingen van woningzoekenden die zich bij de SHWJ inschrijven is in de afgelopen jaren ook flink toegenomen.

De SHWJ onderzoekt doorlopend nieuwe mogelijkheden om het woonaanbod voor jongeren uit te breiden om de wachttijden in te kunnen korten.

In 2008 heeft de SHWJ Mulderblaauw architecten de opdracht gegeven om de mogelijkheid voor nieuwe appartementen te onderzoeken op locatie Morsweg Rijnoever. Dit onderzoek heeft geresulteerd in het plan om 46 woonunits aan de SHWJ toe te voegen.

In 2013 kon het plan uiteindelijk worden gerealiseerd en is de bestaande flat aan de Morsweg opgeknapt en aangepast en is er een nieuwbouw appartementen complex verrezen naast de oudbouw. In totaal zijn er 46 woningen toegevoegd. De bestaande flat is met een verdieping opgehoogd en de bergruimte op de begane rond heeft plaats gemaakt voor 7 nieuwe appartementen (direct aan het water!).

Het project Morsweg/Rijnoever is afgerond, maar ook in de komende jaren zal de SHWJ er naar streven om, indien mogelijk, het woonaanbod voor jongeren in de stad Leiden te verhogen. Met project de Verleyding zijn we weer een stapje dichter bij het terugdringen van het woningtekort voor werkende jongeren in Leiden.

Arie Feij

Directeur SHWJ